Radioterapia - prawdy i mity

Radioterapia należy do jednej z metod leczenia nowotworów, a także łagodzenia bólu z nim związanego. Polega na leczeniu za pomocą promieniowania jonizującego.


Działa na zasadzie promieniowania cienką wiązką promieni chorego miejsca, które niszczą chore komórki lub sprawiają, że przestają one być aktywne. To, ile trwa radioterapia, zależy od stopnia zaawansowania choroby, a także od obrony organizmu. Należy jednak zwrócić uwagę na to, jakie szkody niesie za sobą radioterapia. Skutki uboczne są dość druzgocące, ponieważ niszczą nie tylko chore tkanki, ale również te zdrowe, ale o tym za moment. Radioterapia dzieli się ze względu na sposób napromieniowania (tutaj mamy do czynienia z brachyterapią BTH i teleradioterapią RTH), ze względu na stan pacjenta (radioterapia radykalna, radioterapia paliatywna i radioterapia objawowa), a także jest zależna od używanej energii (ten podział dotyczy radioterapii konwencjonalnej i megawoltowej) i rodzaju promieniowania generowanego w aparatach (promieniowanie pośrednio jonizujące, elektromagnetyczne X i gamma, a także promieniowanie cząstkowe. To drugie dzieli się na bezpośrednio jonizujące - elektron, proton, cząstka alfa, ciężkie jony oraz na pośrednio jonizujące - neutron). Warto również dodać, że w przypadku wielu chorób, na przykład w raku tarczycy, izotopy promieniotwórcze można podawać zarówno dożylnie, jak i doustnie. Nie bez znaczenia są jednak skutki uboczne. Są one bardzo uciążliwe, a niektóre zmiany nie powracają nigdy do poprzedniego stanu. Im wyższa dawka promieniowania, tym skutki uboczne są trudniejsze do zniesienia. Już po upływie kilku godzin od zastosowania radioterapii, pojawiają się pierwsze symptomy. Są to nudności i wymioty. Okres ten nazywa się prodromalnym. Po nim następuje okres bezobjawowy, w którym powoli niszczy się szpik kostny. Następuje zmniejszenie ilości białych i czerwonych krwinek, a także płytek krwi. Są to zmiany ilościowe i jakościowe. Wtedy też chory jest szczególnie narażony na wszelkie infekcje z zewnątrz. Może być dla niego groźne również błahe przeziębienie. Układ immunologiczny ulega znacznemu osłabieniu. Po tym czasie rozwija się ostra choroba popromienna, która charakteryzuje się brakiem apetytu, wysoką temperaturą, a także gwałtowną biegunką, która czasem zawiera krew. Może również dojść do odwodnienia organizmu, dlatego należy szczególnie dbać o odpowiednie dostarczanie wody organizmowi. Stan skóry również się pogarsza. Może wystąpić rumień, martwica tkanek, owrzodzenia i przetoki. Na szczęście, większość tych skutków ubocznych ustępuje i po zaprzestaniu radioterapii, organizm powraca do normy.